Bloemrijk gazon Tuinbiotopen
minder maaien, meer voedsel voor de bijen
In een natuurvriendelijke tuin willen we eigenlijk zo weinig mogelijk gazon. Dus niet het type grasperk dat ook wel de 'groene woestijn' wordt genoemd. Gazon waar veel bloemen in voorkomen, zoals madelief en brunel, kan dan wel weer interessant zijn. Ook voor paddenstoelen kan een oud en schraal gazon heel waardevol zijn. Dus tenzij er in jouw tuin bijvoorbeeld veel gevoetbald wordt, biedt een bloemrijk gazon veel kansen.
In een bloemrijk gazon zijn naast gras ook andere planten welkom. Maar heel wat planten zijn niet opgewassen tegen frequente maaibeurten. Grassen kunnen hier het beste tegen maar ook soorten als madeliefje, brunel, witte klaver, rode klaver, gewoon biggenkruid, kleine klaver en gewone rolklaver kunnen in een gazon staan. Wil je de mooie bloemen van deze soorten zien dan moet je iets minder vaak maaien. Om de 3 tot 6 weken is ideaal.
Hoe aanleggen?
Heb je nu al een klassieke grasmat? Stop met bemesten, gebruik geen onkruidbestrijders meer en voer je grasmaaisel na iedere maaibeurt af. Vrij snel zie je hier en daar bloemetjes opduiken tussen het gras, zeker als je ook minder vaak gaat maaien.
Ga je een nieuwe grasmat aanleggen? Dan zijn er ruwweg genomen twee opties. Je kan zaad kopen van bloeiende planten die het goed doen in een gazon en dit mengen met het graszaad. Reken ongeveer 1 tot 2 g op 20 g graszaad (per vierkante meter). Of je kan gewoon een kant-en-klare mix kopen. Je vindt dit bij de betere winkels van ecologisch zaaigoed zoals Cruydthoeck.
Net zoals een gewoon gazon leg je een kruidenrijk gazon het beste aan in april-mei of tussen eind augustus en begin oktober. Dan is het warm genoeg en regent het hopelijk voldoende. Bij de aanleg meng je graag wat compost onder de grond.
Is het bij de aanleg een lange periode droog, dan zal je moeten sproeien. Dit doe je idealiter met regenwater.
Geschikt voor
- Kleine stadstuin: ja, maar voor een tuin vol leven kies je liever voor bloemenborders, kleine struiken en klimplanten. Een stukje kruidenrijk gazon is natuurlijk altijd beter dan een verharding met stenen.
- Grotere tuin: ja, daar waar het nodig is. Om te spelen of tuinmeubels te zetten bijvoorbeeld, of als pad.
Een plus voor de natuur omdat:
- Het is beter dan gazon met enkel gras of een verharding met stenen.
- Wanneer de klavers in bloei komen leveren ze heel wat nectar voor bijen en hommels. Wel opletten als je op je blote voeten loopt.
- Klavers blijven langer groen bij droog weer. Een kruidenrijk gazon kan meestal beter tegen de droogte dan een smetteloos gazon met enkel gras.
Muizenoor en zandblauwtje zijn mooie bloemen die in schrale gazons kunnen voorkomen.
Hoe onderhouden?
Een gazon met bloemplanten en op sommige plaatsen wat mos vraagt veel minder onderhoud dan een donkergroen gazon met enkel gras. Het enige wat je moet doen is om de 3 tot 6 weken maaien en het maaisel afvoeren. Het gemaaide gras kan je onder de haag leggen als mulch. Een deel kan je onder de compost doen (maar niet te veel) en je kan ook wat bij de kippen gooien. In een grotere tuin kan je het gemaaide gras in een hoekje op een hoop leggen. Dat halfverteerde gras kan je dan weer gebruiken als mulch.
Mulchmaaien en een bloemrijk gazon gaan niet samen. Voor mulchmaaien moet je namelijk veel vaker het gras afrijden waardoor de bloemplanten niet in bloei kunnen komen. Een optie kan wel zijn bepaalde delen te mulchmaaien en andere minder frequent te maaien. Ook de robotmaaier laat je best op stal staan als je bloemen in je gazon wil krijgen.
Sproeien doen we nooit, ook niet bij droogte. Het gras zal misschien bruin worden maar de wortels zullen niet afsterven. Zodra het weer begint te regenen, zal het gazon vanzelf opnieuw groen worden.
Vind je dat het gazon te schraal wordt en kale plekken krijgt? Voeg in het najaar een dun laagje compost toe.
Maar weet dat in schrale gazons speciale planten en dieren leven. Muizenoor en zandblauwtje zijn bijvoorbeeld mooie bloemen die in schrale gazons kunnen voorkomen.
Hoeveel werk is het en wat kost het?
De aanleg van een kruidenrijk gazon vraagt evenveel werk als de aanleg van een gewoon gazon. Een goede bodemvoorbereiding is nodig want door het spelen en lopen op het gazon zien de planten af. Het onderhoud is minder werk dan bij een intensief gazon van enkel gras.
De kostprijs is veel lager als je zelf zaait dan wanneer je met grasmatten werkt.
Misschien krijg je wel te maken met vervelende larven die aan de wortels van je gazon knagen. Dit kan inderdaad wat kale plekken veroorzaken. Maar bedenk: zonder larven, geen meikevers. En wat is een warme lenteavond zonder deze prachtige kevers?
Deze bloeiende planten kunnen perfect in je gazon
Voedselrijke bodem
- Gewone brunel (Prunella vulgaris)
- Rode klaver (Trifolium pratense)
- Witte klaver (Trifolium repens)
- Paardenbloem (Taraxacum vulgare)
- Madeliefje (Bellis perennis)
- Tijmereprijs (Veronica serpyllifolia)
Voedselarme tot voedselrijke bodem
- Kleine leeuwentand (Leontodon saxatilis)
- Muizenoor (Hieracium pilosella)
- Zandblauwtje(Jasione montana)
- Klein vogelpootje (Ornithopus perpusillus)
- Gewoon biggenkruid (Hypochaeris radicata)
- Kleine tijm (Thymus serpyllum)
Nodig de natuur uit in je tuin!
Voel je het al kriebelen? Wil jij ook een klimaatbestendige tuin die gonst van het leven? De lokale Tuinrangers helpen je graag op weg.
Zelf aan de slag
Tuinbiotopen
Bloemenborder
Een bloemenborder is een verzameling van vaste meerjarige planten met daartussen eenjarige of tweejarige soorten.
Tuinbiotopen
Tegeltuin
Een tegeltuin wordt soms ook wel geveltuin of stoeptuin genoemd. Het is een smalle bloemenborder die ontstaat door een aantal tegels vlak tegen de muur weg te nemen en de vrijgekomen plaats te beplanten.